top of page

Therapeutische effecten

Equine Assisted Therapy biedt zowel voor klanten met als zonder geestelijke of lichamelijke beperking heel wat voordelen voor de totale ontwikkeling. Hier worden de belangrijkste besproken:
 

Op fysiek vlak - met name op het paard:
Evenwicht:  door de driedimensionale beweging van het paard wordt het evenwicht van de klant voortdurend verstoord en moet hij steeds weer de juiste positie zoeken. Deze impuls ontstaat enerzijds door de versnelling bij het opheffen en het remmen bij het neerzetten van de voorbenen van het paard en anderzijds door het dalen van de rug bij het weggaan van de achterhand van het paard en het welven van de rug op het moment dat de benen onder het lichaam bewegen. Tenslotte ontstaat deze beweging ook door het afwisselend dalen van de niet-gesteunde zijde van het paardenlichaam. De drie dimensies (voor/achter, op/neer en links/rechts) komen dus allemaal aan bod.
Relaxatie:  tijdens het paardrijden werken alle spieren symmetrisch. Door het uitvoeren van allerlei ontspanningsoefeningen en strekoefeningen worden overbodige contracties en een slechte houding gecorrigeerd en stijve delen losser gemaakt. Ook de ritmische beweging van het paard en zijn lichaamswarmte brengen een aangenaam ontspannen gevoel teweeg.
Tonuscontrole:  tijdens het paardrijden is het belangrijk dat eerst de spieren onder controle gebracht worden door specifieke training van het remmingvermogen alvorens bewegingen aan te leren.
• Fijne motoriek:  paardrijden verplicht de klant zijn bewegingskracht te doseren aangezien een paard zeer gevoelig is. Hoe nauwkeuriger hij bevelen aan het paard geeft, hoe beter deze zullen uitgevoerd worden.
• Daarnaast stimuleert therapeutisch werken met paarden ook nog de ademhaling, de bloedcirculatie, de eetlust en de spijsvertering.


Op psychologisch vlak:
Algemeen gevoel van welbehagen:  het paard vormt een motivatie tot activiteit, waarbij ontspanning en plezier voorop staan. De klant bevindt zich ook ver weg van therapiekamers, dokters,... waardoor de omgeving attractiever wordt.
• Verbeterd zelfvertrouwen en zelfbeeld:  vertrouwen wordt verworven door het beheersen van een vaardigheden in de omgang met het paard. Ook het kunnen (be)sturen of leiden van zo een machtig dier dat groter en sterker is dan de mens, is een grote 'confidence builder'.
Interesse in de buitenwereld: tijdens het therapeutisch werken met het paard is de klant in de natuur en raakt geïnteresseerd in wat er rondom zich gebeurt. Niet alleen visuele, maar ook auditieve, tactiele en sensorische waarneming worden aangesproken. Dit opent nieuwe perspectieven.
Interesse in het eigen leven:  de ervaringen tijdens het therapie stimuleren de klant en zetten hem aan om erover te vertellen. De klant krijgt ook het gevoel dat hij iets kan wat vele anderen niet kunnen. Als anderen over zijn ervaringen praten is dit een teken dat zij deze interessant vinden. Ze gaan interesse krijgen in 'zijn' omgang met paarden, in 'zijn' doen en laten.
Verhogen van de mogelijkheden om risico's te nemen:  het rijden en therapeutisch werken met paarden vraagt durf en draagt enig risico. De klant leert zijn angst te overwinnen door bijvoorbeeld p het paard te kunnen blijven zitten en door nieuwe oefeningen met of op het paard uit te proberen.
Zelfinitiatief:  Ervaart de klant de omgang met paarden als prettig en heeft hij er interesse voor, dan zal dit ook het initiatief om zelf iets te ondernemen bevorderen en dit vooral wanneer men vorderingen ziet en voelt.
• Ontwikkeling van geduld en het verhogen van de frustratietolerantiedrempel:  omdat het paard een eigen wil heeft, leert de klant geduld te hebben als hij oefeningen wil doen terwijl het paard geen zin heeft om mee te werken. Ook het regelmatig herhalen van basisvaardigheden kan bijdragen tot meer geduld. Vermits een paard geen machine is, zullen een aantal dingen een eerste maal mislukken en een tweede en een derde maal en... De klant moet dus kunnen omgaan met frustraties.
• Emotionele controle en zelfdiscipline:  De klant leert en ervaart al heel vlug dat als hij zichzelf niet onder controle heeft, hij meestal ook zijn paard niet onder controle krijgt. Roepen, tieren, huilen en emotionele uitbarstingen maken het paard nerveus. Dit nerveuze paard jaagt op zijn beurt dan weer de klant angst aan. De klant leert zijn gevoelens onder controle te houden en die op een gepaste wijze te uiten, want hij weet dat anders alles in het honderd loopt.
Het gevoel 'normaal' te zijn:  het uitoefenen en onder de knie hebben van een vaardigheid die door de meeste mensen als moeilijk wordt beschouwd (zoals het rijden), kan ervoor zorgen dat de klant met een beperking zich als 'normaal' ervaart.
Verbeterde concentratie:  omgang met het paard vraagt om concentratie, niet alleen erop, maar ook ernaast. Is de klant afgeleid, dan zal het paard niet doorgaan met wat van hem gevraagd wordt, maar ook direct afhaken. Het paard is ook een goede motivator om vol te houden en een taak tot een goed einde te brengen.

 

Op educatief vlak:
Voorbereidend lezen en rekenen:  tijdens het therapeutisch werken met paarden kan men gebruik maken van verschillende vormen, kleuren, groottes,... Ook letters en (eenvoudige) woorden kunnen geleerd worden. Samen met het paard is er immers veel meer motivatie om iets te leren. Leren rekenen gebeurt aan de hand van spelletjes en vragen in verband met het paard, zoals bijvoorbeeld "hoeveel benen heeft een paard?"
• Leren plannen en richtlijnen volgen: via obstakelparcours en andere spelletjes leert de klant wat hij eerst moet doen en wat daarna volgt. Hij leert ook luisteren naar wat de hulpverlener hem vraagt.
Coördinatie: de oog-hand-coördinatie en de coördinatie tussen de verschillende lichaamsdelen speelt een voorname rol tijdens het therapeutisch werken met paarden, zoals bij het leiden, het maken van figuren in de bak en het gebruiken van de teugels.
Dissociatie:  tussen de nodige bewegingen en de bewegingen die niet essentieel zijn, bestaat er een harmonische wisselwerking. Deze samenwerking moet optimaal verlopen, anders ontstaat er wanorde, wat een verkeerde reactie kan uitlokken bij het paard. Wanneer men bijvoorbeeld druk uitoefent met de benen om het paard vooruit te laten gaan, mag men niet aan de teugels trekken, want dat laat het paard stoppen.
Prikkeldifferentiatie:  de klant leert om belangrijke prikkels van onbelangrijke prikkels te onderscheiden. Wil hij goed werken met het paard en het paard onder controle hebben, dan is het noodzakelijk dat de klant zijn aandacht houdt bij het paard en bij de dingen die het paard zouden kunnen beïnvloeden.
Ruimte- en tijdperceptie:  de rijbak of manegeruimte wordt zoveel mogelijk gestructureerd door het gebruik van letters, figuren, kleuren,... Ook de lateraliteit van de ruiter wordt gestimuleerd door het leren links/rechts sturen, leiden, enz. De klant moet ook de snelheid van zijn paard regelen, afstand houden van anderen of obstakels.

 

Op sociaal vlak:
Respect en liefde voor dieren:  paarden vragen veel verzorging en aandacht. De klant
 zal helpen met eten geven, borstelen,... Hij kan zichzelf verbonden voelen met het paard, er een speciale band mee hebben. Hij leert houden van het paard.
Plezier en vriendschap met anderen (hulpverlener, klanten, vrijwilligers): de klant deelt zijn liefde voor het paard en hun ervaringen met anderen. Het hebben van eenzelfde interesse is vaak een solide basis voor een goede vriendschap, zo ook het samen trotseren van dit grote dier.
Verbeterde relaties/contacten met anderen:  de variëteit aan ervaringen die de klant kan opdoen als gevolg van het therapeutisch werken met paarden is onnoemelijk groot. Hij doet zowel ervaringen op in de rijbak of manege als daarbuiten - bijvoorbeeld in de vrije natuur. Hij is constant aan het groeien en aan het ervaren. Het paard maakt het voor de hem mogelijk om op plaatsen te komen waar hij anders nooit zou komen. En ook hier kan het paard weer fungeren als medium om contact te leggen.
Integratie:  Voor een paard is iedereen gelijk, groot en klein, arm of rijk, zwart of wit, met of zonder een handicap. Op het paard is iedereen een ruiter. Eén paard zal de kijk van de maatschappij op klanten met of zonder een beperking niet kunnen omgooien, maar één paard kan wel de klant laten voelen dat hij er mag zijn zoals hij is.
• Leren meedoen: Deelname aan sociale activiteit, erbij horen, samenwerken, wachten op de beurt - dit alles komt aan bod in het werken met paarden. 

Terug naar hoofdpagina

Equine Assisted Therapy

Horse & Wisdom

bottom of page