​​​​​​​​​​​​  Paarden werken graag met mensen – en andersom
Paarden zijn van nature samen, sociaal en gericht op samenwerking. Elk paard levert een bijdrage aan het geheel. Hij zet zichzelf in om het in de kudde goed te doen, hij investeert in de ander, en zal dat ook naar de mens – dus de klant - doen.
Paarden hebben altijd al een grote aantrekkingskracht uitgeoefend op mensen; ze imponeren door hun grootte en kracht. Net als vele mensen is de klant graag bij paarden en voelt hij een bijna instinctieve drijfveer om met het paard verbonden te raken. Vanuit zijn gerichtheid op verbinding, zowel met de andere paarden in de kudde als ook met mensen, biedt het paard aan in relatie te komen met de klant. Het paard is rustgevend en biedt troost, maar hij brengt ook plezier in het samen met de klant genieten van verzorging en bijvoorbeeld rijden.

​​   Paarden als wezens waartoe we ons verhouden en tonen
In de omgang met paarden, toont de klant zichzelf – zoals hij ook omgaat met mensen.
Klanten spiegelen zich aan dieren, in dit geval paarden, en hun situatie. De associaties die het bij hen oproept zegt iets over hen zelf en hun leven.
Het paard schudt zijn hoofd, de klant trekt zich terug en vraagt zich misschien af: ‘Vindt hij het soms niet prettig wat ik doe?’ Als hij opstijgt en per ongeluk met zijn been tegen het paard aan stoot, zegt hij misschien onbewust ‘sorry’. Bij het aansingelen van het paard (strak trekken van de buikriem), vraagt hij misschien wel 3 keer of het niet vervelend voor het paard aanvoelt. Deze kleine interacties tussen de klant en het paard kunnen al heel typerend zijn voor hoe de klant gewend is met de ander om te gaan.

  ​Paarden nodigen uit tot afstemming
Het paard bestaat niet. In hun directe reacties en eerlijke feedback nodigt het paard uit rekening te houden met zijn individuele kenmerken. Wat wil hij wel en wat niet? Wat heeft hij nodig? Hoe wil hij dat er met hem omgegaan wordt? Wat kan de klant van hem verlangen en waar loopt hij tegen zijn unieke beperkingen? Daar is geen standaardrecept voor.
De klant zal zich hiertoe moeten verhouden. Vanuit kennismaking en interactie moet de klant leren ontdekken ‘wie’ de klant nu voor zich heeft en hoe hij zich daartoe verhoudt. Deze afstemming – ofwel rapport maken - biedt een basis voor de omgang met mensen.

  Paarden nodigen uit tot vertrouwen en overgave
Het begint met kennismaken, vertrouwen en je overgeven. Als het paard nieuwsgierig aan de klant snuffelt, en die hoort dat hij dat gewoon kan laten gebeuren, dan is dat al het begin van vertrouwen krijgen en zich overgeven. Zittend op het paard kan dat vertrouwen nog verder groeien. De klant laat zich dragen, geeft zich over aan het paard en gaat er eventueel op liggen - in vertrouwen. Dat is voor veel klanten moeilijk. Als de klant verder is, leert hij ook balans te vinden tussen geven van vertrouwen aan de ene kant en de leiding over het paard nemen aan de andere kant. De klant vraagt aan het paard om zich ook over te geven aan hem. Deze wisselwerking laat zich goed vertalen naar andere situaties in het leven.
Doordat een paard neutraal, kritiekloos en eerlijk de klant neemt zoals die is, voelen klanten snel vertrouwen. Ook de hulpverlener kan door middel van het paard aan informatie komen welke hij anders niet had verkregen omdat de klant zich niet durfde open te stellen.

  Paarden stimuleren mensen om zichzelf te laten zien en plek in te nemen
In omgaan met paarden krijgt de klant net als bij mensen reactie op wat hij doet. Mensen reageren echter minder duidelijk dan paarden. Paarden hebben gelukkig niet de beleefdheid om toneel te spelen. Ze reageren op wat ze zien en voelen.
Toch lijken paarden en mensen wel op elkaar. Als een klant aan een paard niet duidelijk maakt wat hij wil, dan doet het paard wat hij zelf wil. De klant moet onderhandelen met een dier, dat veel groter en sterker is dan hijzelf, en ook nog eens op een aardige manier. Bijvoorbeeld: Als de klant de stal voorzichtig aan de zijkant insluipt zonder dat het paard hem bemerkt, zal het paard geen rekening met hem houden en hem misschien wel aan de kant duwen. De klant leert hierdoor dat anderen zijn plek pas kunnen erkennen als hij die plek ook zelf ingenomen heeft en dit duidelijk kenbaar maakt.

  Paarden brengen een persoonlijk bewustwordingsproces op gang
Paarden hebben duidelijke karakterstructuren, stemmingen, kwaliteiten en valkuilen. Bijvoorbeeld: vastberadenheid, zachtheid en koppigheid. Door gebruik te maken van projecties/associaties van de klant en het inzetten van metaforen voor het gedrag van het paard, komt er een bewustwordingsproces op gang. Metaforisch leren geeft de klant de gelegenheid om in alle vrijheid en ruimte zichzelf van innerlijke zaken bewust te worden die door de paarden gespiegeld worden. De klant leert zo zichzelf kennen.
Bijvoorbeeld een klant, die erop gewezen wordt dat het paard haar niet verlaat (in reactie op haar verhaal en schaamte) zegt: Ja, maar hij is een dier (erop doelend dat een mens wel zou veroordelen en weglopen). Dan is het mogelijk metaforisch te werken en vragen te stellen als: Welke mensen ken je die iets van dit paard in zich hebben? Of welk persoon herken je in dit paard?

  Paarden stimuleren tot heldere non-verbale communicatie
Paarden communiceren middels lichaamstaal. Authentiek en duidelijk. Paarden verstaan geen dubbele boodschappen: als de klant ‘ja’ zegt, maar zijn lichaam zegt ‘nee’, verstaat het paard ‘nee’ Paarden reageren op dat wat de klant zegt – zonder woorden. Daarbij valt de aangeleerde verbaliteit van de klant weg! Dit kan lastig zijn, maar als het de klant lukt helder te communiceren op een non-verbale manier, zal het paard hem volgen en begrijpen. Het stimuleert de klant om echtheid in contact met zijn eigen gevoel en met de ander te ontwikkelen, zonder dat hij zich kan verstoppen achter zijn eigen taalgebruik. De klant kan leren communiceren met mensen door te leren communiceren met paarden.

  Paarden stimuleren de verbeeldingskracht
Van paarden is bekend dat ze sterke visualisaties kunnen oppikken. De klant is er maar zelden van bewust dat de kracht van de gedachten ook de kracht van de communicatie is. Zijn geest heeft een sterke uitwerking in communicatie met paarden. Gelooft de klant eigenlijk zelf in wat hij zegt en wat hij staat te doen? Is hij overtuigd, waardoor hij dat ook over kan brengen? Doelen die mentaal krachtig worden ondersteund, worden door het paard als zodanig ervaren en opgevolgd. Hoe duidelijk is de opdracht en de overdracht? Hoe staat het met de verbeeldingskracht? Wat heeft de klant voor ogen? Is hij volledig geconcentreerd en bewust van zijn focus? Bij een sterke visualisatie en focus op intentie zal het paard zonder aangesproken te worden volgen of doen wat van hem gevraagd wordt.

  Paarden spiegelen de waarheid
Door hun grote focus op het nu en door hun grote gevoeligheid spiegelen paarden de waarheid van moment naar moment. Dit wil zeggen dat onderliggende gevoelens, onderdrukte gevoelens en/of kwetsuren blootgelegd worden; dat de klant niet verstrikt kan raken in projecties en/of illusies; dat niet herkende krachten en evolutie duidelijk gemaakt worden. Zo geven paarden de klant biofeedback voor het ontwikkelen van zelfbewustzijn en emotionele waakzaamheid. Wat er in de nabijheid van paarden gebeurt is niet te ontkennen. Het is zichtbaar – ook voor de klant – en vergemakkelijkt de stap naar erkenning van wat er werkelijk in hem leeft. Het is aan de klant hierop in te gaan of niet.
  Paarden geven zonder oordeel eerlijke feedback
Paarden zijn zeer vergevingsgezind en niet veroordelend. Zij leven in het moment, hebben geen verborgen agenda’s of verwachtingen van de klant. Ze houden de klant verantwoordelijk voor diens eigen gedrag op dat moment. Paarden reageren instinctief en zijn daarin volkomen eerlijk. Hierdoor ontvangt de klant een directe terugkoppeling op het effect van zijn gedrag en intenties op anderen. Dit gebeurt in het moment zelf. Zonder mening en zonder kritiek! Wel authentiek en duidelijk! Het paard neemt de persoon zoals hij op dat moment is. Deze feedback wordt door klanten als niet bedreigend ervaren en makkelijk te harte genomen en biedt openingen tot zelfonderzoek.
Paarden schuwen contact bij onecht of incongruent gedrag. Zodra bewustwording optreedt en de klant zijn gedrag ten positieve aanpast (in overeenstemming met zijn diepste gevoelens en dus congruent en authentiek) dan zal het paard hier onmiddellijk positief op reageren. In de natuur is het paard snel bereid de ander weer in de kudde op te nemen als hij zijn gedrag aanpast en congruent reageert of zijn plek aanvaard. Deze directe beloning werkt zeer stimulerend voor de klant en laat hem ervaren dat verandering van eigen gedrag, gedragsverandering bij anderen teweeg kan brengen. Het leert de klant eveneens zich bewust te worden van effect van eigen handelen (en eigen aandeel in situaties). Het werken in het-hier-en-nu, vergroot de impact en biedt een snelle, toegankelijke en effectieve manier van leren aan. Dat paarden niet veroordelen en – letterlijk – bij de klant blijven is vanuit de hechtings- en systeemtheorie een belangrijk middel om mee te werken.​

  Paarden stimuleren tot bewustwording van intenties en non-verbaal gedrag
Paarden zijn uitmuntend in het spiegelen van wat het menselijke non-verbaal gedrag (lichaamstaal) hen vertelt en confronteren de klant met zichzelf. Ze reageren alleen op wat de klant doet; niet op wie hij is. Ze hebben het vermogen om wisselingen en inconsistentie tussen non-verbaal en verbaal gedrag bloot te leggen. Wanneer een klant zaken verborgen wil houden of niet in staat is om innerlijke roerselen tot uitdrukking te brengen, wordt dit door het paard in zijn gedrag uitgedrukt. Het paard is zich scherp bewust van welke gevoelens er bij de klant spelen.
Als iets niet werkt in een oefening, kan de klant zijn gedrag of intentie veranderen. Laat de klant zich congruent en transparant zien, dan zal het paard coöperatief gedrag gaan vertonen.
Paarden tonen hun lijf en beweging. Ze zijn altijd iets aan het doen. Ze blokken af, rollen, lopen, doen iets met elkaar – dat vertelt over wat er bij die klant speelt (als het niet van de hulpverlener zelf is). Observatie van de reacties van het paard op het gedrag van de klant en deze benoemen kan duidelijkheid geven over welke eigen signalen de klant uitzendt naar anderen. Doordat het paard voortdurend spiegelt, dwingt het paard de klant als het ware contact aan te gaan met zichzelf (en zijn gevoel). Hij leert het belang van duidelijke communicatie en eigen grenzen.

      Paarden spreken aan op eigen kracht en verantwoordelijkheid
Paarden liegen en manipuleren niet. Hierdoor zet het paard de klant in zijn eigen kracht en eigen verantwoordelijkheid. Heeft de klant zelf moeite om eerlijk te zijn, dan zal hij bij het werken met paarden zichzelf tegen komen. Aan de andere kant zullen zijn eerlijkheid en oplossingsgerichtheid direct gewaardeerd worden door het paard. Het paard zal niets doen als de klant zich afwachtend en afhankelijk opstelt.  

  Paar  ​   den stimuleren tot contact maken met gevoel, emoties en belevingen
Een emotie is voor een paard een gegeven of feit. Dit gegeven is veranderlijk en een paard zal er niet onnodig gewicht aan hangen. Voor een paard is emotie niets meer dan informatie en dus niet goed of slecht.
Een paard is bekend met emoties – ze horen bij hem. Het paard leert de klant om niet overspoeld te worden door emoties (verdriet, boosheid, paniek). Voor het paard is de emotie er gewoon. Paniek kan zich bij de klant uiten in doorslaan of dichtklappen. Van het paard kun hij leren te reageren met alertheid: ‘Wat is er feitelijk aan de hand? Is het bedreigend? Wat ga ik doen?’ Deze extra staat van alertheid maakt het voor de klant mogelijk om emoties goed in te schatten en relativeren.
Het paard ziet wat er onder de emotie ligt. Hij gelooft niet in doen alsof – maar leest de onderliggende intenties. Ook in de natuur: Als een tijger in de buurt geen honger heeft, slaat het paard niet voor hem op de vlucht. Paarden weten wat er nodig is. Zo zal het naast of achter degene gaan staan die steun nodig heeft (dit kan ook de hulpverlener zijn).
Doordat een paard zeer sensitief is, zal het de aanwezige en vaak verborgen emoties spiegelen. Hij zal in zijn gedrag duidelijk maken dat er iets niet klopt, dat zaken toegedekt worden of dat innerlijk en uiterlijk niet overeenstemmen (door bijvoorbeeld te weigeren mee te werken, of weg te lopen). Op het moment dat de klant zijn emotie – en dat wat er achter ligt – kan benoemen en erkennen, dan maakt hij zichzelf congruent. Het paard zal dit bevestigen en kan met hem verder werken. Dit geldt uiteraard ook voor de hulpverlener.

  Paarden stimuleren tot energetisch werken
In interactie met een paard speelt energie een grote rol. Paarden zijn heel gevoelig voor energetische druk. Ze voelen feilloos aan als er tegendruk heerst of de ruimte ontstaat om weg te lopen. Energetisch gezien, vermengen persoonlijke energieën zich met elkaar als klant en paard met elkaar in contact zijn. Beiden hebben een persoonlijke ruimte, die bij benadering en overlapping als persoonlijk contact wordt ervaren. De kwaliteit van de energie is in interactie tussen levende wezens bepalend voor vele beslissingen. De klant kan zich bewust worden van de energie die hij uitstraalt, de druk die hij uitoefent, zijn persoonlijke ruimte en die van het paard, zijn gronding, zijn centrum en deze informatie inzetten om de communicatie met het paard (of anderen) te verbeteren. De overtuigingskracht van natuurlijke communicatie is in het bijzonder gerelateerd aan het bewust hanteren van dit energetisch communicatieniveau.

  Paarden brengen ons in het hier en nu
Het paard is, en leeft, in het hier en nu. De mens is ook in het verleden en de toekomst. Die verliest snel voeling met het hier en nu en blijft emotioneel hangen in een eerdere ervaring of maakt zich zorgen om de toekomst. Het is niet mogelijk emoties of negatieve ervaringen te verdoven (af te dekken) met nieuwe goede ervaringen. Het is juist van belang bij pijnlijke emoties en ervaringen (of zorgen) stil te staan en deze te benoemen (en dus erkennen!). Dan is de lading ervan af. Met hulp van het paard kunnen patronen (van verleden en toekomst) bloot gelegd en los laten worden. Het paard brengt de klant terug naar het hier en nu (mede door het appèl op het in contact treden met zijn eigen lichaam. In het voelen van het paard (zoals tijdens verzorging) kan de klant leren gronden – dat wil zeggen, het paard doorvoelen tot in de benen. Maar ook zelf contact maken met de aarde, zich geworteld voelen en ervaren hoe hij door moeder aarde gedragen wordt.

  Paarden stimuleren tot aanraking, tactiele ervaring en knuffelen
Paarden nodigen uit om hen in hun eigen unieke uiterlijk en hun signalen te leren herkennen.
Een paard is warm en stabiel, machtig en sterk, en dat trekt mensen aan. Zijn zachte vacht nodigt uit tot knuffelen en aaien. Zijn lichaam biedt allerlei plekjes om te onderzoeken en ontdekken. Het paard heeft een hoge aaibaarheidsfactor en geeft warmte. Dit nodigt uit tot aanraking: in verzorging – middels poetsen maar ook in de omgang.
In de aanraking bouwt de klant aan veiligheid en hechting. Bij de verzorging van paarden kan de klant gestimuleerd worden tot borstelen, aaien, spelen (bijvoorbeeld vlechten maken).
Hij ervaart sensaties als zacht/hard, glad/borstelig, stevig/week, warm/koud, verschillende soorten haar, geur, zand, stof, mest, enz. Hij neemt notitie van eventuele plekjes of wondjes op het paard. Ook kan hij de huid voelen trillen (in reactie op een vlieg) en ontdekken welke plek van het paard hem het meeste aantrekt. Het paard is bij de verzorging deels ook in beweging (verzet voeten, laat een heup hangen, laat scheten, schudt zijn hoofd, enz.) Dit is een bijzondere gewaarwording voor de klant. De klant leert ontdekken waar het paard het prettig of onprettig vindt om aangeraakt te worden en op welke manier, door de signalen van het paard te leren zien en lezen.

  Paarden stimuleren lijfelijkheid
Paarden uiten zich in lichaamstaal en hun contact houdt veel lijfelijkheid in. Omgaan met een paard confronteert de klant zeer direct met lichamelijk contact. Zij die daar moeite mee hebben kunnen veel van paarden leren. Denk aan klanten met seksuele trauma's, ervaringen met lichamelijk geweld, automutilatie, angsten, contactproblemen (vermijding) en moeite met hun houding. In paardrijden (maar ook in grondwerk) komen heel veel van deze elementen samen. De klant zit rechtop, voelt beweging in zijn lichaam, laat zichzelf zien en heeft een zeer direct fysiek contact met gevoelige en erogene zones. Voor vrouwelijke klanten met seksuele problemen (incestervaring, verkrachting, aanranding) speelt er nog een ander aspect mee. Zij hebben vaak last van verkrampte spieren in de bekkenbodem of schakelen het gevoel in hun bekken volledig uit. Door paard te rijden en zadelcontact, kunnen ze in het bekken langzaam aan weer gevoelens toelaten. Ze leren die spieren bij het rijden weer soepel te gebruiken. Ze krijgen het gevoel terug dat ze controle hebben over hun eigen lichaam. Bovendien kunnen ze met een paard lichamelijk contact hebben en zichzelf zijn, zonder dat ze op hun hoede hoeven te zijn. Dus veilig. Gedragen worden door een paard biedt bescherming.
Bepaalde spanningen en lichaamssignalen bij de klant geven mogelijk een indicatie van seksuele problematiek, zo moet bij de klant die strak in zijn lijf zit, aanhoudend trilt, geen contact maakt, niet flexibel is in de heup of geen verbinding lijkt te hebben tussen boven- en onderlichaam gedacht worden aan seksueel misbruik.

  Paarden leren spanning te herkennen en stimuleren tot ontspanning, souplesse en flexibiliteit
In de kudde zijn paarden zeer alert op de anderen en reageren direct op spanning en ontspanning. Wanneer de klant op een paard gaat zitten, zal hij zich bewust kunnen worden van eigen stressignalen en spanningen in zijn lijf. Het leren herkennen daarvan in een vroeg stadium biedt de kans hevige stress te voorkomen of adequaat te ontladen.
Zit de klant gespannen en krampachtig op het paard, dan zijn zijn bewegingen niet soepel en flexibel, waardoor hij makkelijk uit evenwicht kan raken. Bovendien reageert het paard op zijn spanning door ook gespannen of sneller te gaan lopen, waardoor de klant weer niet lekker kan zitten. Is de klant in staat te ontspannen, dan zal dit onherroepelijk terug te zien zijn in (het gedrag van) het paard. Een prachtige verduidelijkende wisselwerking.
Ontspant de klant, dan zal het paard dit laten merken door een tragere ademhaling, zuchten, briesen of door te gaan ontlasten (mesten).
Kloppen op de hals van het paard, of op diens kont (bij het weer loslaten in de weide) kan een teken van ontlading van spanning zijn. Dit is belangrijke feedback voor de klant. Bovendien zal de klant gevraagd worden het paard niet te slaan, maar uitsluitend zacht aan te raken.

  Paarden werken stimulerend op de psychomotoriek
Het paard kan diverse gevoelens en reacties bij de klant opwekken. Stelt de klant zich open voor het paard, dan worden in het samenspel met hem alle zintuigen beroerd. Het samen bewegen kan hem in een dialoog met het paard brengen, waar lichaam, geest en ziel in gelijke mate bij betrokken zijn. De psychomotoriek wordt daarbij intensief aangesproken.
Zo ontstaan, door de veelzijdige impulsen, die in het zenuwstelsel verwerkt worden, veel nieuwe structuren en verbindingen, die ook een uitwerking kunnen hebben op andere lichamelijke en psychische processen. Het paard stimuleert tot beweging – erop of ernaast – waardoor er ruimte komt voor verandering.

  Paarden brengen buiten de box, uit de comfortzone
De leefomgeving van het paard situeert de hulpverleningssessie letterlijk buiten de box en de activiteiten dagen de klant uit om uit zijn comfortzone te treden. Dat maakt het mogelijk op een nieuwe, frisse manier naar een hulpvraag en zichzelf kijken. Door een ongekend aanbod van confrontatie-, oefen- en leermogelijkheden kan de klant nieuwe ervaringen opdoen en buiten gebaande paden treden.
Bovendien biedt voor klanten die in een instelling leven het werken met paarden een kans om uit het therapeutisch milieu gehaald te worden en alleen dat heeft al een positief effect.

​  Paarden in hun leefomgeving bieden meer
Paarden leven buiten, in de weide en de omgeving daaromheen. Constante factor hierin is het weer! De wei biedt een prima plek om te werken met paarden, ze zijn afgeleid door eten, tot er iets gebeurt dat er toe doet! De klant ziet niet alleen het paard, maar voelt bijvoorbeeld ook de natte grond onder zich, hoort het ruisen van de bomen, ziet een konijn lopen en snuift de geur op van vers gras.
Door het werken in de buitenlucht, waarbij allerlei dimensies ervaren worden (zien, horen, ruiken en voelen) worden inzichten direct verankerd of in het geheugen gegrift. Juist omdat ze samengaan met beelden die blijven hangen. De buitenlucht biedt de mogelijkheid om tot rust te komen, ruimte in te nemen en letterlijk en figuurlijk in beweging te komen. Er ontstaat niet alleen een gerichtheid naar binnen, maar juist ook een focus naar buiten.

De hele natuur kan betrokken worden bij de hulpverlening – uitgaande van de biophilia hypothese (waarbij verondersteld wordt dat de mens een aangeboren voorliefde heeft voor de natuur). De mens heeft de behoefte de natuur te beleven. Het nodigt uit tot gewaarwording van wat er om hem heen gebeurt – richt de focus naar buiten. De groene stoffering brengt harmonie in mens-dier-natuur. Het werken met de natuur is voor veel klanten ontspannend en minder bedreigend dan het voeren van een gesprek. Bovendien biedt het gelegenheid tot werken met symboliek, waarbij kenmerken van de klant vergeleken worden met fenomenen in de natuur. Hoe de klant omgaat met de natuur, zegt iets over zijn persoonlijkheid.

Tenslotte heeft de natuur invloed op het werken met paarden. Denk alleen al aan het weer. Op het moment dat temperaturen boven de ca. 28 graden komen (of als zodanig aanvoelen) zal van het paard geen grote inspanning meer verwacht worden en de klant gevraagd worden hier begrip voor te hebben. Het zelfde geldt voor de klant. Natuur vraagt om afstemming!

  Paarden geven inzicht in sociale posities, rollen en systemische processen:
Paarden leven in een kudde volgens een vaste rangorde en met een eigen rol. De kudde symboliseert het gezin of team. De kudde leert de klant (dit kan ook de relatie, het gezin of het team zijn) over belangrijke aspecten zoals positionering ten opzichte van de groep (kudde), sociale hiërarchie, bondgenootschappen, samenwerking, sociale vaardigheden, volgen en leiden. Door de klant met de kudde in contact te brengen zullen patronen zichtbaar worden in wijze van contact-name, contact onderhouden en verbreken, wijze van verbinding, houding, dominantie of onderdanigheid, (informeel) leiderschap, initiatiefname, enz. Omdat paarden sociale wezens zijn en de onderliggende processen in een groep spiegelen, kunnen zij goed inzicht geven in groepsdynamische processen. Paarden antwoorden op een non-verbale manier bij dominantie, onderdrukking en medewerking.

  Paarden stimuleren tot samenwerking en leiderschap
Paarden zijn kuddedieren, en gewend geleid te worden door een leidende hengst en een leidende merrie. Deze bepalen de richting en de snelheid waarin de kudde zich voortbeweegt. Alle andere paarden van de kudde volgen. Een paard, uit de kudde gehaald, wil dus graag geleid worden. Paarden zijn gericht op wij en samenwerking (met ieder een duidelijke rol) in de kudde (ook voor de mens). Deze natuurlijke behoeften van het paard worden benut in interactie tussen paard en klant. Daarom zijn paarden zo geschikt als persoonlijke leraar.
Ze vragen om leiding. Leidt de klant het paard (inwendig) zelfverzekerd en doelgericht, dan zal het paard gewillig meegaan. Zodra de klant echter onzeker voortbeweegt en in gedachten met andere zaken bezig is, begint het paard onmiddellijk te dralen; op zoek naar duidelijkheid en leiding.
Zonder leiding van de klant, neemt het paard vanuit zijn natuurlijke drang tot overleving, zelf die leiding. Een paard zal zich uitsluitend laten leiden door iemand waarin hij vertrouwen heeft en die op een alerte wijze de veiligheid garandeert. De klant zal dit vertrouwen (deze veiligheid) moeten bieden. In respectvolle samenwerking tonen paarden zich zeer gewillige partners voor de mens.

  Paarden geven inzicht in sociale posities, rollen en systemische processen
Paarden leven in een kudde volgens een vaste rangorde en met een eigen rol. De kudde symboliseert het gezin of team. De kudde leert de klant (dit kan ook de relatie, het gezin of het team zijn) over belangrijke aspecten zoals positionering ten opzichte van de groep (kudde), sociale hiërarchie, bondgenootschappen, samenwerking, sociale vaardigheden, volgen en leiden. Door de klant met de kudde in contact te brengen zullen patronen zichtbaar worden in wijze van contact-name, contact onderhouden en verbreken, wijze van verbinding, houding, dominantie of onderdanigheid, (informeel) leiderschap, initiatiefname, enz. Omdat paarden sociale wezens zijn en de onderliggende processen in een groep spiegelen, kunnen zij goed inzicht geven in groepsdynamische processen. Paarden antwoorden op een non-verbale manier bij dominantie, onderdrukking en medewerking.

​  Paarden stimuleren zelfvertrouwen en bieden kansen om blokkades te overwinnen
Paarden kunnen mensen innerlijk raken, maar ook intimideren door hun kracht en grootte, wat op een natuurlijke manier de kans biedt om angst of hindernissen te overwinnen en zelfvertrouwen te ontwikkelen. De interactie met het paard biedt ontelbare metaforen voor het omgaan met allerlei situaties in het dagelijkse leven. Zaken als non-verbale communicatie, assertiviteit, creativiteit, probleemoplossend vermogen, leiderschap, verantwoordelijkheid, samenwerking, relaties en vertrouwen komen op een natuurlijke manier aan de orde.
Het ervaringsgericht werken met paarden nodigt uit tot het beslechten van uiteenlopende blokkades, angsten, valkuilen en beperkingen.
Het leren omgaan met zo’n groot, sterk en machtig dier vergroot juist dat wat de klant tegenkomt, waardoor het snel en helder wordt waaraan hij wil werken. Na een paar keer is al duidelijk verbetering zichtbaar. De klant krijgt meer zelfvertrouwen, hij lacht meer en neemt meer initiatief in het contact. De klant ontdekt dat lijfelijk contact met het paard hem rustiger en zelfverzekerder maakt.
Een klant met angst heeft veel baat bij een rustig en betrouwbaar paard. Wanneer hij daar na verloop van tijd mee durft te werken en op durft te zitten, helpt hem dat over een drempel heen waardoor hij in zijn dagelijks leven zijn vastgeroeste denkpatronen, gebaseerd op angst, kan doorbreken. Niet de angst overwinnen is daarbij van belang, maar de angst relativeren. Leren dat hij niet bang hoeft te zijn. Als een klant bij het paard aangaat wat hij in zijn dagelijks leven moeilijk vindt en ontdekt dat hij hierin succes heeft en groeit, is dat een enorme oppepper voor zijn waardering over zichzelf. Bovendien: het omgaan met een dier met zo’n power in zich, kan niet anders dan leiden tot een trots en groeiend gevoel!​

  Paarden stimuleren tot probleemoplossend vermogen en flexibiliteit
In het werken met paarden komt de klant problemen tegen (bv. het paard wil niet met hem mee) en hij wordt gestimuleerd hier antwoorden op te bedenken. Paarden zijn geen machines, die precies doen wat gevraagd wordt. Ze leven vanuit een eigen wil en vrijheid van doen en laten. En hebben net als mensen verschillende persoonlijkheden waardoor de aanpak die leek te werken bij het ene paard, niet hoeft te werken bij een ander. Hun eigen gang en eigenwijsheid brengt vaker verandering in plannen en stimuleert de klant tot een flexibele omgang met zijn doelen. De klant dient assertief en creatief met situaties om te gaan, om daar te geraken waar hij uit wil komen.

  Paarden nodigen uit tot activiteit en spel
Paarden bewegen in de natuur de hele dag – op zoek naar eten. Ze vinden het prettig om samen met de mens actief bezig te zijn en nodigen uit tot spel, vanuit hun behoefte aan plezier. Het werken met paarden vereist activiteit van de klant zowel in het verzorgen als in het therapeutisch werken. In deze tijd waarin een onmiddellijke behoeftebevrediging en het gemak van de minste weerstand de norm zijn, vraagt het werken met paarden echter van de klant om zowel lichamelijk als psychisch actief te zijn en te blijven. Spelvormen maken een belangrijk deel uit van de hulpverlening en stimuleren bovenstaande proces om eigen activiteit en kinderlijk gedrag weer de ruimte te geven.

  Paarden nodigen uit tot kind-zijn
Bij het werken met paarden speelt neotonie een rol – dit betreft het behoud van juveniele (jeugdige) kenmerken bij volwassenen. Het aandoenlijke, schattige uiterlijk en jonge gedrag van paarden leidt tot het toedichten van menselijke eigenschappen en nodigt volwassen klanten uit het kind in zichzelf naar buiten te laten komen.

  Paarden zijn toegankelijk en vormen een goede ingang voor hulpverlening
Het paard oefent een zeer grote aantrekkingskracht uit, die de klant sterker motiveert om zich open te stellen voor therapeutische of pedagogische processen. De wens om dichtbij het paard te zijn, samen met het paard te bewegen, het paard aan te raken en een relatie met het paard op te bouwen, kan ervaringen gemakkelijker maken, die anders met veel moeite, of helemaal niet bereikt zouden kunnen worden.

Zo bekeken kan het paard therapeutische en pedagogische processen vergemakkelijken en bevorderen. Zeker kinderen kunnen zulke processen ervaren als spelen, zonder in de gaten te hebben wat de diepere doelen zijn.

  Alleen met paarden zijn we er nog niet
Maar let op: het paard is op zichzelf geen therapeut! Pas in de juiste context en samen met een deskundige therapeut kan het paard zijn natuurlijke eigenschappen ten dienste stellen van een therapeutisch proces. Daarvoor is een specialist nodig, die met de hulp van het paard zijn klant systematisch ontwikkelt, bevordert, ondersteunt en/of heelt. Het paard is in dit proces co-therapeut en dus vaste samenwerkingspartner van de hulpverlener.​

​

Terug naar hoofdpagina